Το λεμφικό σύστημα και η φυσιολογία του!

Το λεμφικό σύστημα

Το λεμφικό σύστημα είναι ένα πυκνό δίκτυο αγγείων που «αγκαλιάζει»  κάθε ιστό και κάθε όργανο του σώματος, ξεκινώντας από τον μεσοκυττάριο χώρο. Λειτουργεί σε συνάρτηση με το κυκλοφορικό σύστημα. 

Το λεμφικό σύστημα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην συνολική υγεία του οργανισμού.

• Συλλέγει περιττές ουσίες  του κυτταρικού μεταβολισμού και τις παροχετεύει προς την φλεβική κυκλοφορία.
• Απορροφά και μεταφέρει πρωτεΐνες, λίπη και άλλα θρεπτικά συστατικά.
• Διατηρεί σε ισορροπία την ποσότητα των υγρών στο σώμα.
• Συμβάλλει στο ανοσοποιητικό σύστημα.        

Το λεμφικό υγρό αρχίζει από την περιφέρεια, μέσω των τριχοειδών λεμφικών αγγείων, να οδηγείται προς τον μείζονα και τον ελάσσονα θωρακικό πόρο. Ο μείζων και ο ελάσσων θωρακικός πόρος είναι οι δύο μεγαλύτεροι αγωγοί του λεμφικού συστήματος και είναι αυτοί που ενώνονται με το φλεβικό σύστημα.  

Ανάμεσα στα λεμφαγγεία, κατά την πορεία τους, βρίσκονται τα λεμφικά γάγγλια ή λεμφαδένες. Είναι παρατεταγμένα κατά ομάδες σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος και του προσώπου. Οι μεγαλύτερες ομάδες λεμφογαγγλίων βρίσκονται στην περιοχή της μασχάλης, των βουβώνων και στον τράχηλο (στο λαιμό). Παίζουν σημαντικό ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα, δηλαδή στην άμυνα του οργανισμού. Φιλτράρουν το λεμφικό υγρό παγιδεύοντας βακτηρία, ιούς και άλλες ξένες ουσίες, οι οποίες στη συνέχεια καταστρέφονται από ειδικά λευκά αιμοσφαίρια, τα λεμφοκύτταρα, και με την διαδικασία της φαγοκυττάρωσης.

Τα λεμφογάγγλια που υπάρχουν σε όλο το σώμα είναι περίπου 600 -700. Άλλες ομάδες από αυτά βρίσκονται επιφανειακά και άλλες εν τω βάθει, κοντά στα ζωτικά όργανα.

Το λεμφικό φορτίο αποτελείται από πρωτεΐνες, λίπη, νερό και άλλα κύτταρα. Οι πρωτεΐνες και τα λίπη επιστρέφουν εκ νέου στην κυκλοφορία του αίματος, αφού πρώτα φιλτραριστούν μέσα στα λεμφογάγγλια. Εκτός από τα λεμφαγγεία και τα λεμφογάγγλια, άλλα όργανα που συμπεριλαμβάνονται στο λεμφικό σύστημα είναι ο θύμος αδένας, οι αμυγδαλές και η σπλήνα. 

                                                                                                 
Στα μόνα σημεία του σώματος όπου δεν υπάρχουν λεμφαγγεία είναι:   το κεντρικό νευρικό σύστημα, ο βολβός των
ματιών, ο μυελός των οστών, τα νύχια, και ο ομφάλιος λώρος.

Η ροή της λέμφου είναι μονόδρομος και μάλιστα κόντρα στην βαρύτητα.  Ακολουθεί συγκεκριμένη πορεία προς μία κατεύθυνση, από την περιφέρεια προς τις υποκλείδιες φλέβες (προς την καρδιά). Η λέμφος ρέει πάντα μέσα στα λεμφαγγεία, τα οποία διαθέτουν βαλβίδες και δεν επιτρέπουν στο λεμφικό υγρό να οπισθοδρομήσει. Οι βαλβίδες ανοίγουν και κλείνουν διαδοχικά, για να μπορεί κάθε τμήμα των λεμφαγγείων, να υποδεχθεί και στη συνέχεια να προωθήσει το υγρό.

Για να δοθεί κίνηση στα λεμφαγγεία και να μπορούν να επιτελέσουν την συστηματική λειτουργία τους, συντελούν οι εξής παράγοντες:

• Λείες μυϊκές ίνες κατά μήκος των λεμφαγγείων.
• Ρυθμιστική λειτουργία από το αυτόνομο νευρικό σύστημα.
  
• Ο σφυγμός των αρτηριών.
• Η διαδικασία της αναπνοής, κατά την οποία κινητοποιείται το διάφραγμα και ο θωρακικός κλωβός.
• Η σωματική κίνηση.
  

Το λεμφικό σύστημα, σε κανονικές συνθήκες, είναι ικανό να εκτελεί την πολύπλοκη λειτουργία του  και να προσαρμόζεται στις ανάγκες του οργανισμού ανά πάσα στιγμή. Με θαυμαστούς μηχανισμούς και διεργασίες που επιτελούνται, ανταποκρίνεται ακόμη και όταν το λεμφικό φορτίο είναι αυξημένο.

Όμως, ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η συνθήκες της καθημερινότητας, εμπεριέχουν πολλούς παράγοντες που επιβαρύνουν τον οργανισμό και το σώμα μας. Έτσι, επιβαρύνεται το λεμφικό φορτίο, άρα και η συνολική λειτουργία του  λεμφικού συστήματος. Αυτοί οι παράγοντες είναι: μη ισορροπημένη διατροφή, ανεπαρκής λήψη νερού, υπερβολική λήψη άλατος και ζάχαρης, στρες, γρήγορη και «ρηχή» αναπνοή, σωματική καταπόνηση και κούραση, ορθοστασία και ήπια φλεβική ανεπάρκεια, ελλιπής σωματική κίνηση, δυσκοιλιότητα, επιπλέον σωματικό βάρος. Επίσης η ύπαρξη πολλών ιών και μικροβίων, που για την προστασία μας από αυτά, χρειαζόμαστε ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα.                                                                                                                                                                    
Τα συμπτώματα που ενδέχεται να εμφανιστούν, από μπλοκαρισμένο λεμφικό σύστημα είναι: αίσθημα χρόνιας κόπωσης, χαμηλή ενεργητικότητα, κατακράτηση υγρών, κυτταρίτιδα, μπλοκάρισμα του μεταβολισμού, θαμπό και άτονο δέρμα, δερματικά προβλήματα, ιγμορίτιδα, συχνές ιώσεις, “σακούλες” κάτω από τα μάτια, οιδήματα στα άκρα.

Γι’ αυτό είναι πολύ ευεργετικό για τον οργανισμό (αφού έχουμε ελέγξει την συνολική κατάσταση της υγεία μας), ανά διαστήματα, να δίνουμε μια ώθηση στη λειτουργία του λεμφικού συστήματος, με τη μέθοδο του λεμφοντραινάζ (λεμφικό μασάζ ή λεμφική μάλαξη). Είναι η μέθοδος που  αναζωογονεί ολόκληρο τον οργανισμό και το σώμα, χαρίζοντας υγεία και ευεξία.

*Υπάρχουν παθολογικές  καταστάσεις  χρόνιες ή περιστασιακές, που δημιουργείται σοβαρή ανεπάρκεια  στην λειτουργία του λεμφικού συστήματος. Αυτό είναι πιθανό να συμβεί μετά από χειρουργείο, μετά από τραυματισμό,  μετά από ακτινοθεραπεία, από φλεβική ανεπάρκεια και από άλλες πρωτογενείς ή δευτερογενείς αιτίες. Αυτές είναι καταστάσεις όπου ενδέχεται να δημιουργηθεί λεμφοίδημα. Εδώ, απαιτείται  πολύ ειδική, φυσιοθεραπευτική αντιμετώπιση και συνδυασμένη θεραπεία. Η ολοκληρωμένη αποσυμφορητική θεραπεία (CDT), για  λεμφοιδήματα σε αυτές τις περιπτώσεις, περιλαμβάνει: λεμφοντραινάζ, φροντίδα του δέρματος, περίδεση με συμπιεστικούς επιδέσμους, χρήση ελαστικών ενδυμάτων, κινησιοθεραπεία. Συμβουλευτείτε πρώτα τον ιατρό σας και απευθυνθείτε σε εξειδικευμένο θεραπευτή.

Μαίρη Κακουλίδου

Ρεφλεξολόγος / Αρωματοθεραπεύτρια / MLD Practitioner

Διαβάστε, το δεύτερο μέρος του αφιερώματος στο λεμφικό σύστημα και το λεμφοντραινάζ!